Windmolens Vaanplein

Eind 2017 heeft de provincie Zuid-Holland een besluit genomen over 16 locaties in de (voormalige) stadsregio Rotterdam waar één of meerdere windmolens moeten komen. Eén van die locaties is het Vaanplein. Die locatie is dus definitief.

Het zoekgebied ligt bij het knooppunt ‘Vaanplein’. Dit is een onherroepelijk besluit. Provinciale Staten hebben zich in december 2017 uitgesproken over deze locatie als definitieve zoeklocatie voor windenergie.

Het gaat om het gebied ten noorden van de A15 (het Zuidelijk Randpark). In de kaart hieronder staat het gebied in het geel aangegeven. De exacte locaties voor de windturbines worden bepaald door de ontwikkelaar in samenspraak met de grondeigenaren en zijn op dit moment nog onbekend.

Het besluit voor de locatie Vaanplein kan invloed hebben op de inwoners van de gemeenten Barendrecht en Rotterdam en daarmee op de leefbaarheid van onze inwoners. Dat geldt met name voor de inwoners die dichtbij de locatie wonen en werken.

De gemeenteraad van Barendrecht heeft op 26 maart 2024 de normen vastgesteld waarbinnen de realisatie van windturbines mogelijk zou zijn. In de kaders is onder andere bepaald dat er twee turbines met een maximale tiphoogte van 180 m mogelijk zouden moeten zijn. Realisatie van deze turbines is uiteraard afhankelijk van de ontwikkelaar en de verdere ruimtelijke procedure.

De omwonenden in het gebied worden op twee manieren gecompenseerd. Er komt een gebiedsfonds waarin een deel van de energieopbrengsten wordt gebruikt om de leefomgeving te verbeteren. Daarnaast worden er met de ontwikkelaar afspraken gemaakt over financiële participatie, waarbij wordt gestreefd naar minimaal 50% lokaal eigendom.

Hoe deze afspraak wordt ingevuld, moet de komende tijd nader worden onderzocht. Het advies dat de klankbordgroep hierover heeft gegeven, is leidend. Het uitgangspunt is dat omwonenden die te maken hebben met de effecten van de windturbines direct profiteren van de opbrengsten. Naast een omgevings- of gebiedsfonds kan daarbij ook gedacht worden aan directe financiële vergoeding voor inwoners, bijvoorbeeld een korting op de energierekening

Eind 2017 zijn in de Rotterdamse regio door de provincie Zuid-Holland zestien locaties in een besluit vastgelegd voor windenergie. Aan dit besluit lag een PlanMER (milieu effect rapportage) ten grondslag waarvoor destijds zienswijzen zijn ingebracht. Dit genomen besluit kan niet meer ongedaan worden gemaakt, het is namelijk onherroepelijk. Er is op een later moment nog bezwaar en beroep mogelijk op de ruimtelijke procedures die de ontwikkelaar moet doorlopen. Het gaat dan om een zgn BOPA-procedure (Buitenplanse omgevingsplan activiteit), een procedure uit de Omgevingswet

De onderstaande normen zijn vastgesteld door de gemeenteraad van gemeente Barendrecht op 26 maart 2024. De ontwikkelaar van de windturbines dient te voldoen aan de volgende eisen:

Locatie

Om de afstand tot woningen en woonwagenstandplaatsen zo groot mogelijk te laten zijn, moeten beide windturbines aan de noordwestzijde van het Vaanplein worden geplaatst.

Hoogte

De exploitant dient te voldoen aan een maximale tiphoogte tot 180 meter.

Afstand

De minimale afstand tussen de windturbine en geluidgevoelige objecten cnf. de definitie zoals opgenomen in de wet Geluidhinder te bepalen op twee maal de tiphoogte.

Geluid

De geluidimmissie ter plaatse van geluidgevoelige objecten cnf. de definitie uit de wet Geluidhinder te beperken tot een waarde van 45 dB Lden conform de grens zoals naar verwachting zal worden opgenomen in het Besluit kwaliteit leefomgeving.

Voor de nachtperiode (23:00-7:00 uur) de geluidimmissie ter plaatse van geluidgevoelige objecten cnf. de definitie uit de wet Geluidhinder te beperken tot 41 dB LAeq,max 10 min..

Laagfrequent geluid

De turbines dienen in het kader van laagfrequent geluid te voldoen aan de Vercammencurve ter plaatse van de gevoelige objecten cbf. de definitie uit de wet Geluidhinder.

Verlichting

Obstakelverlichting dient tot een minimum beperkt te worden inclusief toepassing van naderingsdetectie.

Slagschaduw

Slagschaduw ter plaatse van woningen en andere gevoelige objecten te beperken tot maximaal 1 uur per object per jaar.

Gezondheidseffecten

Aangetoond moet worden dat door slijtage, verstoring en het gebruik van giftige stoffen geen negatieve gezondheidseffecten optreden gedurende de exploitatieperiode;

Participatie

Met de mogelijke initiatiefnemer worden afspraken gemaakt rond:

  • het instellen van een gebiedsfonds;
  • financiële participatie, waarbij minimaal 50% lokaal eigendom wordt nagestreefd conform de uitgangspunten van de gedragscode NWEA”.

De gemeente Barendrecht wil zo de inwoners vanuit de gemeente Rotterdam en gemeente Barendrecht beschermen tegen de effecten van windturbines en overlast minimaliseren.

Wij hebben de veel gestelde vragen over de realisatie van de windturbines nabij het Vaanplein op een rij gezet. Staat uw vraag er niet bij? Stuur dan een e-mail naar duurzaam@barendrecht.nl.

Locatie en algemeen

Hoe is de locatie nabij het Vaanplein tot stand gekomen?

  • Eind 2017 heeft de provincie Zuid-Holland een besluit genomen over 16 locaties in de (voormalige) stadsregio Rotterdam waar één of meerdere windturbines moeten komen. Eén van die locaties is het Vaanplein. Die locatie is dus definitief. Op de website van de provincie Zuid-Holland kunt u hier meer over lezen.

Waar komen de windturbines exact?

  • Het zoekgebied is bekend, echter is de exacte positie van de windturbines nog niet duidelijk. Ook is het nog niet 100% zeker of de windturbines er komen, dit is mede afhankelijk van de ontwikkelaar.

Hoeveel windturbines komen er?

  • In het normenkader zoals door de gemeenteraad van Barendrecht is vastgesteld, is er ruimte voor twee windturbines aan de westzijde van de Vaanweg.

Wie is het bevoegd gezag over deze locatie en wat houdt dat in?

  • Eerst was Provincie Zuid-Holland bevoegd gezag. Gemeente Barendrecht heeft het bevoegd gezag overgenomen om zo meer regie te hebben op het proces. Het bevoegd gezag bepaalt o.a. aan welke eisen de windturbines moeten voldoen.

NRD

Wat is een NRD?

  • NRD staat voor ‘Notitie Reikwijdte en Detailniveau’. Deze geeft aan welke onderwerpen er onderzocht worden in het Milieueffectrapport (MER) (denk hierbij aan geluid, ecologie, zicht, bodemonderzoeken e.d.). U kunt een NRD vergelijken met een ‘uitgebreide inhoudsopgave’.

Wanneer wordt de NRD voor het planMER gepubliceerd?

  • De NRD voor windenergie Vaanplein werd op 28 februari 2022 gepubliceerd op de site van Gemeente Barendrecht. Een ieder kon deze inzien.

Wat wordt er gedaan met de opgehaalde input van o.a. de participatieavonden?

  • De input die direct omwonenden hebben meegegeven via de participatieavonden op 9 & 10 februari 2022., de input die is opgehaald via het digitale formulier en de input die de gemeente heeft mogen ontvangen van o.a. de klankbordgroep, de raad en andere belanghebbenden, is meegenomen in het MER traject. Sommige onderwerpen zijn direct meegenomen in de milieuonderzoeken, andere zaken zullen wellicht later onderzocht worden; dit is afhankelijk van het type onderzoek. U kunt de presentatie met onderwerpen bekijken (informatieavond 8 maart).

PlanMER en milieu effect onderzoeken

Wat is een ‘planMER’?

  • Een milieueffectrapport (MER) is document waarin de milieueffecten van een grote ruimtelijke ingreep (zoals een windpark) worden beschreven. Voor de windturbines bij het Vaanplein dient het MER ter ondersteuning van een bestemmingsplan. Daarom spreken we ook wel van een planMER. De uitkomsten van de milieuonderzoeken dragen ook bij aan het vaststellen van lokale normen voor geluid, slagschaduw en externe veiligheid. Er kunnen alleen windturbines gebouwd worden die voldoen aan deze lokale normen.

Waarom komt er een planMER als het nog niet duidelijk is of er twee of drie windturbines komen?

  • De normen die voortvloeien uit een planMER kunnen de basis zijn waarop de gemeente de vergunning kan verlenen. Zo houdt gemeente Barendrecht de regie over het proces en krijgt het inzichten in de effecten (zoals geluidshinder, slagschaduw en de impact op o.a. de dieren die er leven). Kortom; de gemeente heeft gekozen om, eerst het gebied grondig te laten verkennen en zorgvuldig de normen op te maken.

Waarom is er in 2022 een nieuwe planMER opgezet als er in 2017 al één is opgesteld?

  • In 2017 heeft Provincie Zuid-Holland een planMER opgesteld. Deze vindt u onder de hoofdstukken: Onderzoekslocaties en Locatie 5 ‘Vaanplein’. Het opgestelde planMER van 2017 bekeek meerdere locaties en was per locatie minder gedetailleerd dan het plan wat is opgesteld in 2022. Ook zijn er in de meest recente versie andere opstellingen onderzocht. Alle documenten vindt u hier in de tijdlijn.

Welke opstellingen zijn er onderzocht in het PlanMER 2022 voor Vaanplein?

  • Voor Windenergie Vaanplein zijn de volgende opstellingen onderzocht:
    • drie windturbines met een tiphoogte van 150 meter
    • twee windturbines met een tiphoogte van 250 meter
    • drie windturbines met een tiphoogte van 250 meter.
  • Aanvullend op deze drie varianten is een rekenexcercitie uitgevoerd rond een mogelijke opstelling met twee turbines met een tiphoogte van 180 m.
  • Deze zogeheten MER-alternatieven worden onderzocht om vooraf inzichtelijk te hebben wat de mogelijke milieueffecten kunnen zijn (op het gebied van bijvoorbeeld geluid, beschermde diersoorten, landschappelijke impact en energieproductie).

Wanneer zijn de milieuonderzoeken gestart?

  • De onderzoeken zijn gestart in april 2022 en zijn beëindigd in het laatste kwartaal van 2022. Nadat het bestemmingsplan is vastgesteld zullen er in het kader van de vergunningprocedure nog aanvullende (en gedetailleerde) onderzoeken moeten worden uitgevoerd.

Geluid

Wat wordt de extra geluidsbelasting van de windmolens?

  • Wat exact de extra geluidsbelasting gaat worden, kan verschillen. Dit is afhankelijk van onder andere: locatie, windkracht, windrichting, afstand tot de windmolens, demping (bijv. bossen, geluidswal), water, omgevingsgeluid (industrie, snelweg, treinverkeer), gevel van de woning (bouwjaar, type bouw, isolatie). Tijdens de milieueffect onderzoeken is zowel de huidige situatie als de nieuwe situatie in kaart gebracht. Daarnaast is het ervaren van geluid persoonlijk. Zo zijn sommige mensen gevoeliger voor hogere tonen, anderen voor lagere tonen.

Wat is cumulatie van geluid?

  • Cumulatie is de optelling van geluid van verschillende bronnen. Het MER onderzoekt niet alleen hoeveel geluid de windturbines veroorzaken, maar maakt ook inzichtelijk wat de huidige geluidsbelasting in de omgeving van de windmolens is, en hoe groot de toename is.

Kunnen de windturbines stil gezet worden bij geluidsoverlast?

  • Indien er hinder wordt ervaren van het windturbinegeluid, kunnen de turbines (of de betreffende turbine) op bepaalde momenten tijdelijk stilgezet worden. De basis hiervoor zijn de geluidsnormen en zogeheten ‘mitigerende maatregelen’ (maatwerk maatregelen die samen met de ontwikkelaar bepaald kunnen worden).

Zicht

Hoe hoog worden de windturbines?

  • In de door de gemeenteraad van Barendrecht vastgestelde normen is de tiphoogte vastgelegd op 180 m. De tiphoogte is de afstand van de grond tot het puntje van een recht omhoogstaande wiek.

Hoeveel ‘zicht hinder’ is er?

  • Om windturbines kunt u visueel niet heen. Hoeveel u ziet van de windturbines is afhankelijk van diverse elementen, zoals; de afstand en locatie, omgevingselementen (bomen, bos, huizen e.d., de opstelling van de turbines. Het MER heeft vanaf een aantal zichtpunten ‘fotovisualisatie’ opgesteld. Dit zijn foto’s die laten zien hoe het eruit zou komen te zien er windturbines gebouwd zijn.

Woningen en planschade

Wat is planschade?

  • Planschade houdt in dat een direct omwonende nadelen ondervindt van de nieuwe (ruimtelijke) situatie. In dit geval houdt het dus in dat de woning van een direct omwonende, minder waarde kan hebben in vergelijking tot de oude situatie. Dit kan gecompenseerd worden via planschade. Hoeveel de planschade kan zijn, is afhankelijk van diverse factoren, waaronder; de afstand van de betreffende woning tot de windturbine(-s) en opbrengst van de turbines. Om aanspraak te maken op planschade dient er aangetoond te worden dat er sprake is van waardevermindering.

Als ik bezwaar maak, heb ik dan nog wel recht op planschade?

  • Ook als u in een latere fase bezwaar gaat maken tegen de komst van de windturbines en indien er aangetoond is dat u recht heeft op planschade, dan heeft u nog steeds recht op planschade; die vervalt niet.

Planning en de rol van de gemeente

Wanneer worden de windmolens gerealiseerd?

  • Wanneer en of er windturbines gebouwd gaan worden is afhankelijk van de ontwikkelaar.

Wat is er gedaan in 2022?

  • De gemeente heeft gekozen voor een ‘pro-actief’ proces waarbij het zelf de regie houdt op het publiekrechtelijke proces en de daarmee volgende activiteiten heeft uitgevoerd;
    • Januari: start MER; milieuonderzoeken
    • Februari: participatieavonden en publicatie NRD
    • Maart: indienen zienswijze NRD incl. informatieavond (formeel inspraakmoment)
    • April: start milieuonderzoeken
    • Juni/juli: 3D visualisaties van het plangebied, inloopavonden, ophalen normen.

In het laatste kwartaal van 2022 is het concept planMER gedeeld met de Raad. Daarnaast is er continue inspraak van de Klankbordgroep Windenergie Vaanplein. De Klankbordgroep heeft tevens een ‘Normenkader’ opgesteld. Op de website van windenergieparticipatie kunt u de tijdlijn van het proces en de documenten inzien.

Welke twee processen zijn er? En wat is het verschil?

  • Gemeente Barendrecht heeft gekozen voor een ‘pro-actieve’ houding in het publiekrechtelijke proces. Concreet houdt dit in dat participatie hoog in het vaandel staat en dat er een maximaal aantal inspraakmomenten is. Windenergie Vaanplein kent twee processen, te weten;
  1. Publiekrechtelijke proces; het proces waar de gemeente invloed op heeft; in dit proces kunnen zij participatie een plaats geven. Tevens heeft de gemeenteraad op 26 maart 2024 de eigen lokale normen vastgesteld i.s.m. de omgeving;
  2. Privaatrechtelijke proces; het proces tussen ‘de markt’ (de ontwikkelaar) en de grondeigenaren. De grondeigenaar, Staatsbosbeheer, en haar pachter NRIJ, hebben in oktober 2021 een tender uitgezet; daarop konden potentiële ontwikkelaars zich inschrijven.

Wat is de rol van de gemeente?

  • De gemeente is verantwoordelijk voor het publiekrechtelijke proces, waarin participatie een belangrijk onderwerp is. De gemeente betrekt direct omwonenden, inwoners, de klankbordgroep, de raad, het college en andere belanghebbenden in dit proces via o.a. informatie-& participatie avonden, nieuwsbrieven en formele inspraakmomenten.

Wat is het doel van de gemeente?

  • Het doel van de gemeente is om het privaatrechtelijke proces zorgvuldig te doorlopen en waarbij direct omwonenden en andere belanghebbenden gehoord worden.

Informatie- en participatie avonden

Wie is een ‘direct’ omwonenden?

  • Een direct omwonende heeft een woning binnen 1.000 meter vanaf de windturbine(-s). Hiermee wordt geduid op ‘woningen’ aangezien dit in de categorie van kwetsbare objecten valt. Direct omwonenden zijn inwoners van zowel gemeente Rotterdam als Barendrecht.

Hoeveel ‘direct omwonenden’ kent Windenergie Vaanplein?

  • Windenergie Vaanplein kent ca. 7.100 woningen die omschreven worden als ‘direct omwonenden’.

Wat is het verschil tussen een informatie- en participatieavond?

  • Gemeente Barendrecht maakt onderscheid tussen informatie- & participatie avonden. Een participatieavond is gericht op inwoners binnen de straal van 1.000 meter vanaf het zoekgebied. Een informatieavond is voor alle inwoners en belanghebbenden. In de communicatie wordt altijd aangegeven of het een informatie- of participatieavond betreft.

Hoe word ik betrokken als inwoner (verder dan 1.000 meter)?

  • U kunt zich aanmelden via de nieuwsbrief (stuur een mail naar duurzaam@barendrecht.nl o.v.v. aanmelding nieuwsbrief Windenergie Vaanplein) en kunt u de site en de social media accounts volgen; hier kondigen wij ook informatieavonden in aan.

Hoe kan ik mij aanmelden voor de nieuwsbrief?

  • U kunt zich aanmelden via de nieuwsbrief (stuur een mail naar duurzaam@barendrecht.nl o.v.v. aanmelding nieuwsbrief Windenergie Vaanplein).

De Klankbordgroep Windpark Vaanplein is een groep individuen die gezamenlijk advies leveren aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Barendrecht over zaken waarop invloed kan worden uitgeoefend in het kader van toekomstig windpark Vaanplein. De Klankbordgroep krijgt vorm door omwonenden en ondernemers te werven en deze dan geregeld bijeen te laten komen. De Klankbordgroep bestaat uit belanghebbenden uit Barendrecht en Rotterdam.

Onderwerpen

Advies kan worden uitgebracht over onder andere (niet limitatief):

  • Aantal windmolens
  • Hoogte van de windmolens
  • Zorgpunten rondom hindereffecten zoals geluid, slagschaduw en visuele hinder
  • Bestedingsdoelen vanuit het op te richten gebiedsfonds

Het college van burgemeester en wethouders kan ook om advies vragen aan de Klankbordgroep.

Bijeenkomsten

De Klankbordgroep komt periodiek bijeen (digitaal of fysiek, afhankelijk van de coronamaatregelen) en er worden verslagen / actielijsten opgesteld die geanonimiseerd worden en daarna openbaar worden door plaatsing op de gemeentelijke website. De Klankbordgroep komt 8 tot 10 keer per jaar bijeen.

Besluitvorming

Relevant in dit kader is het feit dat er geen discussies plaatsvinden in de Klankbordgroep of er windenergie moet komen op deze locatie: dit traject is inmiddels afgerond en de locatie is definitief. Er is geen besluitvormende rol van de Klankbordgroep.

Aanvullende informatie

Doel van de Klankbordgroep

Het doel van de Klankbordgroep is om te adviseren aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Barendrecht over dit toekomstige windpark. Dit mag gevraagd en ongevraagd, maar wel georganiseerd vanuit het collectief waarbij de voorzitter (Marco Stein) de rol heeft om het advies schriftelijk door te spelen. Het streven is een evenwichtige verdeling tussen belanghebbenden uit Barendrecht en Rotterdam.

Inbreng individuen

Alle individuen vanuit de Klankbordgroep mogen hun inbreng leveren: de voorzitter zorgt voor structuur en orde in de bijeenkomsten. Uiteindelijk vormt men een gezamenlijk advies namens de Klankbordgroep. Een ieder neemt op vrijwillige basis deel aan de Klankbordgroep; alleen de voorzitter krijgt een geldelijke vergoeding die door de gemeente wordt voorgeschoten.

Selectie kandidaten

De gemeente benadert kandidaten bij het formeren van de Klankbordgroep, maar kandidaten kunnen zelf ook medekandidaten aandragen. Potentiële kandidaten worden verzocht een korte motivatie aan te leveren met betrekking tot hun meerwaarde voor de Klankbordgroep. De gemeente behoudt het recht bij een groot aantal inschrijvingen een keuze te maken om tot een representatieve groep van deelnemers te komen.

Rol gemeente Barendrecht

Vanuit de gemeente Barendrecht nemen de projectleider windenergie en op ad-hoc basis de communicatieadviseur deel aan het overleg. De wethouder Duurzaamheid vanuit de gemeente Barendrecht neemt niet expliciet deel aan de Klankbordgroep, maar kan wel desgewenst uitgenodigd worden op het moment dat de Klankbordgroep geformeerd is, er een terugkoppeling moet volgen van een bestuurlijk besluit of bij opheffing.

Delen adviezen

Op elk schriftelijk advies volgt een reactie vanuit het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Barendrecht.

Het zoekgebied

Het zoekgebied ligt bij het knooppunt ‘Vaanplein’. Het gaat om het gebied ten noorden van de A15 (het Zuidelijk Randpark).

Besluitenlijsten

De besluitenlijsten zijn terug te vinden in Archiefweb.

De milieuonderzoeken voor Windenergie Vaanplein zijn in 2022 afgerond. Tijdens de milieuonderzoeken is gekeken naar wat het effect is van windenergie op de omgeving. Denk hierbij concreet aan geluidseffecten, slagschaduw maar ook de gevolgen voor de dieren die er leven.

NRD:Nota Reikwijdte en Detailniveau

Alvorens de milieuonderzoeken te starten, wordt er een ‘NRD’ opgesteld: een Nota Reikwijdte en Detailniveau. In de NRD staan de thema’s en onderwerpen die onderzocht worden tijdens de milieuonderzoeken. Hieronder vindt u de concept NRD Windenergie Vaanplein. Ook leest u daar meer informatie over de NRD.

Toegankelijkheid

We doen ons uiterste best om geplaatste bestanden en documenten op onze websites zo toegankelijk mogelijk te maken. Loopt u echter toch nog tegen een toegankelijkheidsprobleem aan? Of heeft u een vraag of opmerking over toegankelijkheid? Mail dan naar website@barendrecht.nl. Samen met onze medewerkers zoeken wij dan naar een passende oplossing, zodat u toegang heeft tot de informatie.

Heeft u vragen over windenergie in Barendrecht? Vul dan het contactformulier in.

Op de hoogte blijven?

Met de digitale nieuwsbrief ‘Windenergie Vaanplein’ blijft u op de hoogte van de ontwikkelingen. Aanmelden kan via duurzaam@barendrecht.nl onder vermelding van ‘nieuwsbrief’.