Bij een slechte verbranding komen veel fijnstof en andere schadelijke stoffen vrij. Mensen die deze stoffen inademen, kunnen last krijgen van gezondheidsklachten. Ook de scherpe rookgeur kan overlast geven. Wij geven u graag een paar tips waarmee u veilig en verantwoord uw houtkachel of open haard kunt gebruiken.
Hout stoken veroorzaakt naast geuroverlast, ook schadelijke stoffen zoals fijnstof en kankerverwekkende koolwaterstoffen (PAK’s), benzeen en koolmonoxide.
Hoeveel schadelijke stoffen er vrijkomen, hangt af van wanneer en hoe u stookt. Stook bijvoorbeeld niet bij windstil of mistig weer en gebruik hout met een vochtpercentage tussen 15-20% voor een optimale verbranding.
Wilt u weten wanneer u uw open haard, houtkachel of vuurkorf beter uit kunt laten? De website Stookwijzer geeft advies op basis van gegevens over het verwachte weer en de luchtkwaliteit in uw buurt. Als het RIVM op basis van deze gegevens afraadt om hout te stoken, zal de website een stookalert afgegeven. Dit kunt u zien op de website van het RIVM en van Stookwijzer.
Belangrijk om rekening mee te houden
- Veel mensen krijgen schade aan hun gezondheid door fijnstof uit houtstook. Denk aan klachten aan luchtwegen, hart en bloedvaten, en stress door langdurige overlast door de geur.
- Rook kan via ramen en ventilatieroosters bij de buren binnendringen.
- Het is verboden om afval of geverfd of geïmpregneerd hout te verbranden. Bij verbranding ervan komen zware metalen vrij.
- Open vuurplaatsen, zoals vuurkorf en open haard, kunnen in de winter ook overlast veroorzaken.
Wanneer u in huis de houtkachel, pelletkachel of open haard aansteekt, komt er rook vrij. In die rook zitten schadelijke stoffen, zoals fijnstof. Deze schadelijke stoffen zorgen voor luchtvervuiling. Ze kunnen ook schade geven aan uw gezondheid en aan die van anderen in uw omgeving. Ook wanneer u de rook niet meer ziet.
Wilt u toch de houtkachel, pelletkachel of open haard aansteken? Met de tips hieronder kunt u de uitstoot van schadelijke stoffen beperken:
- Bekijk eerst de Stookwijzer om te zien of het verstandig is om nu hout te stoken. Laat de houtkachel, pelletkachel of open haard uit bij windstil of mistig weer. Op zulke dagen blijft de rook hangen en heeft u rondom het huis veel luchtvervuiling en rook- en geuroverlast.
- Stook alleen droog hout. Vochtig hout brandt niet goed en geeft extra veel rook en fijnstof. Zelf hout hakken? Droog het hout minstens 2 jaar. Het hout is droog als het gebarsten is of als de bast loslaat. Gebruik een vochtmeter om te meten of het hout een vochtigheidsgehalte tussen 15 en 20% heeft. En gebruik haardhout met het FSC- of PEFC keurmerk. Dat garandeert dat het uit verantwoord beheerd bos komt.
- Stook geen geverfd of geïmpregneerd hout: bij verbranding komen zware metalen vrij. Het is daarom verboden om bewerkt hout te verbranden. Ook (spaan)plaat en laminaatvloeren horen níét in de houtkachel of open haard vanwege de lijm die erin zit. Stook ook geen papier en karton. Het geeft veel rook en vliegas en is daarom zelfs verboden als brandstof.
- Volg instructies: U kunt de uitstoot van schadelijke stoffen beperken door de manier waarop u de kachel aansteekt. Deze manier kan per toestel verschillen. Volg daarom altijd de instructies bij de kachel of haard voor het vullen en aansteken van het vuur. Als instructies ontbreken, gebruik dan de Zwitserse methode om vuur aan te steken: plaats het hout kruislings op elkaar, van dikke blokken hout onderin naar dunne losse houtjes en aanmaakmateriaal bovenop. Maak het vuur van bovenaf aan en niet van onderop, zoals veel mensen doen.
- Laat de schoorsteen minstens 1 keer per jaar goed vegen. Dit is ook een stuk veiliger: u heeft dan minder kans op een schoorsteenbrand.
- Zorg voor volledige luchttoevoer. In de handleiding van uw kachel staat vaak hoe dit moet. U kunt dit ook aan uw vakexpert vragen. Het hout kan bij volledige luchttoevoer beter verbranden waardoor er minder schadelijke stoffen vrijkomen. Laat het vuur niet ‘smoren’. Het hout verbrandt dan niet volledig waardoor er extra veel schadelijke stoffen ontstaan.
- Houd ventilatieroosters tijdens het stoken open (of zet een raampje open). Vooral bij oudere kachels is het belangrijk dat het vuur lucht kan aantrekken. Zo kan de rook via de schoorsteen naar buiten, waardoor er geen schadelijke stoffen in huis blijven hangen. Bij nieuwe kachels wordt vaak automatisch de lucht van buiten aangevoerd. Wordt het binnen te warm met de houtkachel aan? Stook dan met minder hout.
- Controleer vaak of u goed stookt: een goed vuur heeft gele, gelijkmatige vlammen en er komt bijna geen rook uit de schoorsteen. Oranje vlammen en donkere rook geven aan dat de verbranding niet goed is. Zorg in dit geval voor meer luchtaanvoer.
Heeft u last van de rook en/of geur van een houtkachel of een open haard van uw buren? Probeer dan eerst om samen met hen tot een oplossing te komen. Simpele maatregelen kunnen al helpen om de overlast te verminderen. Denk bijvoorbeeld aan het dichten van kieren in uw eigen woning, andere stooktijden of het gebruik van een ander soort brandstof.
Heeft u hulp nodig bij dit gesprek? Dan kunt u gratis hulp vragen via Advieslijn Woonoverlast Barendrecht. Advieslijn Woonoverlast Barendrecht is onafhankelijk en begeleidt u en uw buren in het oplossen van het probleem. U vraagt deze hulp aan via telefoon 088 377 7600.
Komt u er niet uit met uw buren?
In dat geval kunt u ervoor kiezen om uw probleem bij ons te melden. Dit doet u door contact op te nemen met team Kwaliteit Leefomgeving van de gemeente via telefoon 14 0180 of stuurt een e-mail naar VTH@barendrecht.nl .
Beschrijf in de melding uw probleem zo precies mogelijk. Bijvoorbeeld waarom er sprake is van overlast en wie de overlast veroorzaakt. Wij onderzoeken dan of de houtkachel of open haard voldoet aan de regels in het Bouwbesluit. Dit doen we door te controleren of de houtkachel of open haard en de schoorsteen voldoen aan de eisen. Is dat het geval? Dan is er geen sprake van een overtreding en is handhaven niet mogelijk. U kunt er ook voor kiezen om een privaatrechtelijke juridische procedure op te starten. In het Burgerlijk Wetboek staat dat de eigenaar van een erf niet in een mate of op een wijze die volgens artikel 162 van Boek 6 onrechtmatig is, aan eigenaars van andere erven hinder mag toebrengen, zoals door het verspreiden van rumoer, trillingen, stank, rook of gassen, door het onthouden van licht of lucht of door het ontnemen van steun.
Het is belangrijk dat uw kachel past bij de ruimte waarin u hem wilt plaatsen. Zorg voor een kachel met de juiste grootte voor uw huis. Bij een te grote kachel wordt het al snel te warm tijdens het stoken. Gaat u het vuur dan ‘smoren’, dan komen er meer schadelijke stoffen vrij. Op internet zijn verschillende sites te vinden met een rekentool of een grafiek waarmee u kunt berekenen welk formaat kachel past bij uw huis. Een specialist kan advies op maat geven voor uw situatie.
Laat het rookkanaal en de schoorsteen goed afstemmen op uw haard of kachel door een installateur. U voorkomt hiermee schoorsteenbrand. Zorg dat uw rookkanaal lang genoeg is en plaats liever geen regenkap op het rookkanaal. Anders kan de rook zich niet goed verspreiden, waardoor u rond uw huis luchtvervuiling en rook- en geuroverlast krijgt.
Bij het barbecueën op houtskool en briketten is vaak sprake van onvolledige verbranding. Dit veroorzaakt rook met roet en fijnstof die de luchtkwaliteit aantasten. Ook druipt regelmatig vet op de kolen. Door de vlammen die hierbij ontstaan, brandt het vlees (gedeeltelijk) aan. Zwart verbrand vlees en de rook die daarbij vrijkomt bevatten o.a. Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen ofwel PAK’s. Verschillende van deze PAK’s zijn kankerverwekkend. Blijf dus altijd zoveel mogelijk uit de rook. Rookvrij barbecueën is natuurlijk nóg beter. Overweeg bijvoorbeeld om een gas- of elektrische barbecue te gebruiken. Dat barbecuet net zo lekker maar met véél minder rook en een kleinere kans op aanbranden. Kiest u toch liever voor een traditionele barbecue? Volg dan de tips hiernaast.
- Gebruik kokosbriketten of gezuiverde houtskool
Zowel kokosbriketten als gezuiverde houtskool zorgen voor aanzienlijk minder rook dan de traditionele briketten en houtskool. Kokosbriketten besparen ook nog eens grondstoffen omdat ze gemaakt zijn van natuurlijk afval (kokosnootschalen). Bovendien heeft u er minder van nodig omdat ze langer branden dan houtskool. - Gebruik bruine eco-aanmaakblokjes
Bruine aanmaakblokjes zijn geurloos en niet giftig. Leg ze altijd bovenop de kokosbriketten of gezuiverde houtskool voor een optimaal resultaat zónder onnodige rookvorming. - Steek de barbecue minstens één uur van tevoren aan
Een barbecue heeft tijd nodig om op temperatuur te komen. Steek hem minstens één uur van tevoren aan. Pas als de vlammen zijn gedoofd en alle briketten of houtskool grijs van kleur zijn, kan het vlees op het rooster. - Vang vet en marinade op
Voorkom dat er vet of marinade op de hete kolen druipt. Dit zorgt alleen maar voor extra rookontwikkeling en schadelijke PAK’s op het vlees en in de lucht. Maak daarom gebruik van een geperforeerde aluminium barbecueschaal op het grillrooster. Of van een aluminium opvangbakje eronder. - Laat uw barbecue rustig uitdoven
Klaar met barbecueën? Laat de barbecue san staan. Verwijder het grilltooster, sluit de ventilatiegaten en plaats – indien beschikbaar – de deksel op uw barbecue. Het vuur zal vanzelf doven. - Houd rekening met de windrichting
Zorg dat u niet in de rook gaat zitten. Voorkom ook dat uw buren hinder ondervinden. Plaats de barbecue zo dat geuren rookoverlast tot een minimum beperkt blijven.
In Barendrecht hangen overal sensoren. Deze sensoren sturen hun meting naar de Caeli-app. Zo kunt u live zien hoe de luchtkwaliteit bij u in de buurt is.
Ook is het mogelijk om tot 1,5 dag terug te kijken en worden er adviezen gegeven over de beste tijden om het huis te luchten of buiten te sporten.
U kunt de app downloaden in de App Store en in Google Play Store.