Interviews

‘Gezond eten hoeft niet altijd duur te zijn’

De gemeente Barendrecht vindt het belangrijk dat inwoners zich fit voelen. De gezondheidscampagne Bewust Barendrecht moet zorgen voor meer bewustwording over gezond leven en hoe individuen hiermee aan de slag kunnen gaan. In samenwerking met Lili Genee Pirayesh, (initiatiefnemer Vullen of Voeden), Erik Scherder (hoogleraar neuropsychologie), lokale maatschappelijke organisaties en een team van gezondheidsexperts wil de gemeente dit bereiken. Jumbo Barendrecht is één van de aangehaakte partners. Robert Gouw (filiaalmanager Jumbo Onderlangs) en Najeb el Mahdaoui (filiaalmanager Jumbo Carnisselande) vertellen waarom dit een goede match is.

Waarom is Jumbo aangehaakt bij Bewust Barendrecht?

Najeb: “Jumbo vindt het belangrijk om maatschappelijk betrokken te zijn. Als lokale ondernemers kunnen wij in onze winkels bepaalde ruimte zelf invullen. In plaats van pizza’s en tosti’s in de koeling bijvoorbeeld makkelijke, gezonde producten een prominentere plek geven. Gedragsverandering is best lastig, maar op deze manier proberen we onze klanten eerder te verleiden tot gezondere keuzes. En als zo’n gezond product eens in het winkelmandje terechtkomt, is de kans groter dat het bij een volgend bezoek weer mee naar huis gaat.”

Op 21 september is de Bewust Barendrecht Markt in de aula van Portus Groene Hart. Waar ligt voor Jumbo tijdens dat evenement de focus op?

Robert: “Jumbo staat met een foodtruck op de Bewust Barendrecht Markt. Bezoekers kunnen er allemaal lekkere, gezonde gerechten proeven. We delen ook receptenkaarten uit met kortingsvouchers, zodat inwoners het thuis nog eens makkelijk en voordelig zelf kunnen bereiden. Om het extra aantrekkelijk te maken zullen we tijdens de Bewust Barendrecht campagne bij beide Jumbo’s in Barendrecht de nadruk extra blijven leggen op gezond eten voor niet te veel geld.”

Waarom is Bewust Barendrecht zo’n belangrijk initiatief?

Najeb: “Omdat het om balans gaat en het belang onderstreept van voeden in plaats van vullen. Natuurlijk kan het geen kwaad om af en toe op de bank een zak chips te eten, maar maak er geen gewoonte van. Dat is niet nodig, want er zijn genoeg gezonde, lekkere alternatieven. Die kom je bij ons in de supermarkt voldoende tegen. Het blijft een uitdaging om klanten andere keuzes te laten maken, maar door de krachten te bundelen in de Bewust Barendrecht campagne komt er volgens mij eerder bewustwording op gang. Ik hoop op veel positieve reacties en dat het onderwerp gaat leven bij inwoners.”

Hebben jullie bij Jumbo Onderlangs en Jumbo Carnisselande ander winkelend publiek over de vloer en vergt dat een andere aanpak om de gezondheidscampagne in beide filialen te laten slagen?

Robert: “In mijn filiaal komen iets meer senioren, die wat vaker in de week langskomen. Bij Najeb zie je iets meer gezinnen die meteen voor de hele week boodschappen doen. Met dat gegeven kunnen we qua uitlichten van bepaalde producten en aanbiedingen per filiaal daarom zeker soms een andere aanpak hebben. Maar de boodschap dat gezond eten echt niet altijd duur hoeft te zijn geldt voor ons beiden. Ingewikkeld is het ook niet, en er valt genoeg te variëren. Ik zou zeggen: probeer eens iets anders en doorbreek gewoontes. Ik heb er vertrouwen in dat dit door Bewust Barendrecht voor een grote groep makkelijker wordt. We geven inwoners hopelijk zo een duwtje in de goede richting.”

‘Gezonder leven gaat niet zomaar, maar het kán wel’

Met de gezondheidscampagne Bewust Barendrecht wil de gemeente, in samenwerking met Lili Genee Pirayesh (initiatiefnemer Vullen of Voeden), Erik Scherder (hoogleraar neuropsychologie), lokale maatschappelijke organisaties en een team van gezondheidsexperts, meer bewustwording creëren over gezonder leven en hoe dit aan te pakken. Huisarts Roland van Gent, die met zijn praktijk gevestigd is in Gezondheidscentrum Carnisselande, doet ook mee.

Waarom bent u aangehaakt bij Bewust Barendrecht?

“Als huisarts ben ik een generalist en geen specialist. Ik concentreer mij als allrounder juist op de hoofdlijnen. In mijn praktijk heb ik onder meer te maken met patiënten die roken of wat te zwaar zijn. Ondanks dat ik kan doorverwijzen naar bijvoorbeeld een diëtist of psycholoog en zelf voorlichting en informatie geef, merk ik dat gedragsverandering meestal niet makkelijk is. Een patroon proberen te doorbreken, écht tot iemand doordringen, patiënten laten nadenken over mogelijke gevolgen op de lange termijn: dat blijkt vaak lastig. Uiteindelijk heeft iedereen natuurlijk een eigen verantwoordelijkheid. Ik dacht er al een tijdje over na hoe ik vanuit mijn rol als huisarts concreet meer kan bijdragen aan verandering. Zo heb ik eens gedacht om voorafgaande aan mijn eigen hardlooprondjes bij een flat aan te bellen en inwoners te enthousiasmeren om mee te doen. Maar ik voelde toch een drempel. Niet veel later hoorde ik over Bewust Barendrecht. Het idee om met allerlei partners te proberen om iets in gang te zetten, sprak mij direct aan.”

Op 21 september is de Bewust Barendrecht Markt in de aula van Portus Groene Hart. Waar ligt voor u tijdens dat evenement de focus op?

“Ik ben aanwezig bij de Gezondheid Dome om met bezoekers in gesprek te gaan. Ik hoop vooral dat het lukt om inwoners ook meer naar de langere termijn te laten kijken qua gezondheid. ‘Maandag ga ik beginnen met gezonder leven’, is vaak het idee. Maar het lukt niet vaak niet om het vol te houden. Net zoals goede voornemens in het nieuwe jaar meestal ook niet lang standhouden. Soms zijn ambities te hoog, soms gaat het gewenste resultaat langzamer dan verwacht. Of is er een terugval omdat er simpelweg veel verleidingen zijn in het leven. Heel begrijpelijk. Gezonder leven gaat niet zomaar. Maar het kán wel. Hopelijk ontstaat er door Bewust Barendrecht een sfeer van: ‘Hier wil ik aan meedoen’. Elkaar ondersteunen op weg naar gestelde doelen, makkelijk doorverwijzen naar experts en met elkaar aan de gang. Ik hoop dat het zo’n beweging wordt.”

Waarom is Bewust Barendrecht zo’n belangrijk initiatief?

“Omdat het ervoor kan zorgen dat er meer langdurige, persoonlijke aandacht voor gezonder leven is. Als huisarts werk ik veel vraaggestuurd. Misschien vloeit hier wel een soort gezondheidsloket uit voort waarin we nog meer de krachten bundelen. Waarbij we niet alleen naar lichamelijke, maar ook naar psychologische aspecten kijken. Want lichaam en geest zijn niet los van elkaar te zien.”

Wanneer is Bewust Barendrecht in uw ogen geslaagd?

“Als inwoners zich prettiger en fitter voelen. Dat kan ook al als iemand van 120 kilo een paar kilo afvalt. Er hoeft echt niet meteen 30 kilo af in een jaar. Maak het behapbaar, realistisch en wees ook tevreden met kleine resultaten. Alle beetjes helpen. En wie weet waar het uiteindelijk toe leidt.”

‘Het belang van een gezonde levensstijl kan niet genoeg worden benadrukt’

Toen Ruud de Grood in 2017 in Barendrecht kwam wonen werd hij als fervent hardloper meteen lid van atletiekvereniging C.A.V. Energie. Inmiddels is hij ook bestuurslid, looptrainer en gecertificeerd running therapeut. In die laatste rol helpt hij mensen met bijvoorbeeld een depressie of burn-out om door middel van hardlopen en het voeren van gesprekken weer beter in hun vel te zitten. Wat Ruud aanspreekt aan de gezondheidscampagne Bewust Barendrecht is de brede opzet. “Die sluit perfect aan bij de visie en missie van C.A.V. Energie. Daarom doen we graag mee.”

Waarom is Bewust Barendrecht zo’n belangrijk initiatief?

“Omdat het belang van een gezonde levensstijl niet genoeg benadrukt kan worden. Bewegen is goed voor de gezondheid. In een gemeente moet iedereen de mogelijkheid hebben om te sporten, van jong tot oud. C.A.V. Energie heeft ongeveer 850 leden, waarvan de helft jeugd. Het is mooi om letterlijk iedereen in beweging te krijgen. Daarom doen wij graag mee met Bewust Barendrecht.”

Op welke manieren is C.A.V. Energie bezig met gezondheid?

“Dat doen wij op allerlei verschillende manieren. Als atletiekverenging behoren we tot de tien grootste van Nederland. Vanwege ons ledenaantal hebben we al een groot bereik. Het is ook leuk om te zien hoe boegbeelden als Sifan Hassan en Femke Bol ervoor zorgen dat jongeren geïnspireerd raken en op atletiek gaan. Binnen de vereniging draait het overigens niet alleen om hardlopen. Verspringen, speerwerpen, hoogspringen: het kan bij ons allemaal. Naast bewegen heb ik als een van de twee running therapeuten binnen de vereniging ook aandacht voor mentale gezondheid. In die hoedanigheid help ik mensen die zich om wat voor reden dan ook niet goed voelen in individuele sessies de weg omhoog te vinden. Daarnaast vinden we een gezonde kantine belangrijk. Hier gaat niet om 10.00 uur ’s ochtends de frituurpan aan. We bieden juist veel gezonde producten aan: fruit, sapjes, gezonde chips, voedzame broodjes. Leden reageren daar over het algemeen positief op. Gezond en lekker gaan prima samen.”

Wat is nodig om ervoor te zorgen dat inwoners zich bewuster worden van hun leefstijl, die willen verbeteren en het kunnen volhouden?

“Als vereniging houden wij vinger aan de pols. Als we bijvoorbeeld merken dat iemand uit de startersgroep een week heeft overgeslagen, gaan we daarna het gesprek aan. We proberen leden te motiveren om te blijven komen. Want sla je vaak over, dan wordt het alleen maar lastiger om weer in het ritme te komen. Er zijn altijd smoesjes te bedenken, maar voor sporten moet je tijd vrijmaken. Dat is belangrijk. Het is ook bewezen dat er bij sporten stofjes vrijkomen die voor een blij gevoel zorgen.”

Wanneer is Bewust Barendrecht in uw ogen geslaagd?

“Als het ervoor zorgt dat zoveel mogelijk inwoners op een laagdrempelige manier een omslag qua bewegen en gezondheid willen maken. Als vereniging proberen we er ook voor iedereen te zijn. Ook door een abonnement niet te duur te maken. Zo train ik bijvoorbeeld twee keer per week een startersgroep met het doel om in 14 weken 5 kilometer te kunnen rennen. Dat hele traject kost 60 euro. Ik hoop dat Bewust Barendrecht, en alle initiatieven die eruit ontstaan, met haar brede opzet ook tot de verbeelding spreekt.”

‘Sporten en gezond eten moet voor iedereen mogelijk zijn’

Bij CBS De Hoeksteen is er veel aandacht voor gezondheid. De basisschool behaalde in 2021 het vignet ‘Gezonde School’. Directeur Wendy Broekers-Carlebur vertelt op welke manieren er allemaal aandacht is voor sport, bewegen en voeding, waarom Bewust Barendrecht zo’n goed initiatief is en op welke resultaten zij hoopt.

Wat houdt het zijn van een ‘Gezonde School’ precies in?

“Wij vinden het belangrijk dat kinderen zich fysiek en mentaal gezond voelen. Op school is leren lezen, rekenen en taal heel belangrijk en daarnaast vinden wij het een verrijking om kinderen een gezonde levensstijl aan te leren. Wij willen dat schooldagen dynamisch zijn. Bij ons zitten de leerlingen niet langer dan 45 minuten achter elkaar stil op hun stoel. We zetten beweegactiviteiten in tijdens en tussen lessen en om te leren. Daarnaast hebben we beweegmaterialen in de klassen zoals deskbikes, hoge (sta)tafels en wiebelplankjes. Ook lopen we minimaal één keer per week de ‘Daily Mile’. Ook zijn er voldoende mogelijkheden om buiten te spelen. Het schoolplein wordt intensief gebruikt, voor de meest uiteenlopende sporten en spellen. We hebben een specialist sportieve en gezonde school die ons hierbij stimuleert en inspireert.”

Is er ook aandacht voor gezonde voeding?

“Zeker! Dinsdag, woensdag en donderdag zijn hier fruit- en groentedagen. Voorheen vroegen we ouders of zij hun kinderen op die dagen gezond eten mee wilden geven. Vanwege een subsidie kunnen we die gezonde producten nu zelf aanbieden op de genoemde drie dagen. Dat is een mooie verbeterslag, want zo kan iedereen meedoen en belasten we geen ouders die misschien wat minder te besteden hebben. Leerlingen maken ook kennis met nieuwe producten. Pasgeleden bijvoorbeeld nog granaatappelpitjes. Ouders helpen mee met het snijden van groente en fruit. Dus het leidt ook nog eens tot meer betrokkenheid. Sinds 2 weken loopt er bovendien een pilot met soep. De groepen 6,7 en 8 krijgen dit iedere maandag aangeboden tijdens de lunch. De soep wordt wekelijks bereid met verse producten.”

Waarom is Bewust Barendrecht zo’n mooi initiatief?

“Nederland staat wereldwijd gezien best laag op de beweegranglijsten, we zitten gemiddeld gezien heel veel stil. Als basisschool proberen wij kinderen op jonge leeftijd bij te brengen dat bewegen gezond en leuk is. Ik vind dat een belangrijke, maatschappelijke taak. Maar we kunnen het niet alleen. Daarom is het mooi dat voor Bewust Barendrecht de krachten worden gebundeld. Iedere inwoner die we kunnen inspireren is er één.”

Wanneer is Bewust Barendrecht geslaagd?

“Als het leidt tot kansengelijkheid bij het maken van gezonde keuzes. Het is belangrijk dat iedereen lid kan worden van een sportclub en gezond kan eten. Ongeacht inkomensniveau moet dit voor alle inwoners van Barendrecht beschikbaar zijn. Misschien weten sommigen alleen niet waar ze moeten beginnen, bij wie ze aan kunnen kloppen en welke regelingen er zijn. Door alle expertise binnen Bewust Barendrecht en de markt op 21 september wordt het hopelijk een stuk laagdrempeliger om informatie te vergaren en een levensstijl te verbeteren.”