‘Wie z’n eigen stad niet kent, is een gast in z’n eigen huis’

Barendrecht heeft veel inwoners die zich als vrijwilliger inzetten voor de samenleving. Tijdens de lintjesregen werd een deel daarvan eind april traditiegetrouw in het zonnetje gezet. Hans Onderwater was één van de gelukkigen die, namens de koning, een koninklijke onderscheiding ontving uit handen van burgemeester Ronald Schneider. Hans was sinds 2005 al Lid in de Orde van Oranje-Nassau en werd bevorderd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. “Alsof je promoveert van de Eerste Divisie naar de Eredivisie.”

Hans was naar eigen zeggen een beetje achterdochtig toen hij voor de uitreiking van zijn lintje met een smoesje naar Spruit werd gelokt. “Maar volgens mijn vrouw ben ik dat altijd. Toen ik onder meer mijn kleinzoon in zijn Luchtmacht-uniform, drie oud-leerlingen uit Stadskanaal en de Australische ambassadeur bij Het Kruispunt naar binnen zag lopen, wist ik dat er iets gaande was.” Het gemêleerde gezelschap geeft meteen aan dat Hans zich zowel in Barendrecht als ver daarbuiten al 50 jaar op vrijwillige basis inzet voor de samenleving. Zo schreef hij onder meer tientallen boeken en artikelen over de Tweede Wereldoorlog. “Ik heb van jongs af aan veel interesse in historische gebeurtenissen en oorlogen. Omdat ik onderwijzer wilde worden lag een studie geschiedenis niet voor de hand. Ik ben gaan studeren in mijn vrije tijd, eerst op de Nutsacademie en toen op de Fryske Akademie in Leeuwarden.” Veel nationale en internationale verhalen zijn al bekend, maar Hans vindt het nog steeds razend interessant om onbekende verhalen op het spoor te komen en verder uit te diepen. “Dat vergt veel onderzoek, maar gelukkig heb ik inmiddels een enorm netwerk waar ik uit kan putten. Een groot voordeel was mijn tweetaligheid. Ik werd vroeger thuis tweetalig opgevoed. In die tijd wel bijzonder. Ik heb er nog altijd voordeel van dat mijn Engels zo goed is.”

Uitpluizen

Hans is dé drijvende kracht achter de permanente herdenking van een aantal internationaal gesneuvelde militairen tijdens de oorlog, zoals in Barendrecht de Australische piloot Jack Dawson Green en de Nieuw Zeelandse piloot Keith Malcolmson elders in ons land. Jack Dawson Green wordt jaarlijks meerdere keren herdacht met de Australische ambassadeur en kinderen van de Rehobôthschool, waar Hans wekelijks vrijwillig lesgeeft. Leerlingen van diezelfde school onderhouden ook het graf. “Wie z’n eigen stad niet kent, is een gast in z’n eigen huis. Daarom vind ik het ook zo belangrijk om de Barendrechtse geschiedenis te kennen en verder uit te pluizen.” Tijdens vakanties liet Hans dat ook niet los. “Alle uitjes en weekendjes weg stonden in het teken van speurwerk omtrent de Tweede Wereldoorlog. Dat is altijd zo geweest en daar zocht ik vakantiebestemmingen ook op uit. Het gezin zat op de camping en ik ging op onderzoek uit. Ik ben dankbaar dat mijn gezin daarin meeging,” lacht Hans.

Boek over Bethelkerk

De radartjes in zijn hoofd blijven altijd draaien. En er is altijd wat te doen. “Momenteel heb ik mij met drie vrienden, Nico Berkhout, Peter Groenveld en Leo van Wijk, gestort op het schrijven van een boek over het 100-jarig bestaan van de Bethelkerk. Dat verschijnt naar verwachting eind mei 2025, net na Hemelvaartsdag. Het is een mooie klus. Ook tijdrovend, maar gelukkig zitten er 24 uur in een dag. Een groot deel benut ik om al mijn vrijwilligerswerk in uit te voeren. Dat geeft mij nog altijd voldoening.” Bovendien is hij met zijn huidige 8e groepen op de Rehobôthschool druk in de weer met een door de leerlingen geschreven boek. De opbrengsten zullen ten goede komen aan de hulporganisatie Mercy Ships en haar varende ziekenhuizen. ‘Het leert de kinderen samenwerken voor een goed doel, serieus bezig te zijn met de Nederlandse taal en onbekende talenten te ontdekken door te schrijven en te illustreren.”